Het is pijnlijk maar waar. Snoep was voor mij in 1995 de doorslaggevende reden om op balletles te gaan. Jarenlang had ik de lobbypogingen van mijn moeder weten te weerstaan, maar ken jij een zevenjarige die nee zegt tegen een sappige kers van Haribo die mij na elke dansles werd uitgereikt? Inmiddels heb ik geen snoep meer nodig om mij te motiveren en dans ik al meer dan twintig jaar met ontzettend veel plezier bij Balletstudio Karin den Os.
Afgelopen weekend bezocht ik met mijn zusje, tevens fervent dansfan, een voorstelling van de Martha Graham Dance Company. Martha Graham, wier leven en carrière bijna de hele twintigste eeuw omvatten, was dé grondlegster van de Amerikaanse moderne dans. De voorstelling bestond uit diverse werken uit het oeuvre van Graham: van vroege choreografieën uit de jaren dertig tot en met haar laatste creatie uit 1990.
Grahamtechniek
In 1926 besloot de danseres Martha Graham (1894-1991) haar eigen gezelschap op te richten en zich uitsluitend bezig te houden met moderne dans. Zij hing haar spitzen aan de spreekwoordelijke wilgen en ontwikkelde de ‘Grahamtechniek’. De basis van deze techniek wordt gevormd door het ritme van ademhaling en het spannen en ontspannen van spieren. Deze radicaal vernieuwende stijl zette de danswereld volledig op zijn kop.
Chronicle
De eerste dans die tijdens de voorstelling werd uitgevoerd was ‘Chronicle’ uit 1936. In hetzelfde jaar sloeg Graham een uitnodiging van Adolf Hitler af om tijdens de Olympische spelen in Berlijn op te treden. Overigens opvallend vooruitstrevend van Hitler om moderne dans te omarmen, zeker gezien zijn afkeer voor moderne kunst. ‘Chronicle’ is een onheilspellend antioorlogsmanifest, waarin Graham de opkomst van het fascisme en de verschrikkelijke consequenties van de Eerste Wereldoorlog heeft verwerkt.
Ik vond het ongelofelijk om te zien hoe modern alle bewegingen in ‘Chronicle’ aandeden. Het was voornamelijk de traditionele klassieke muziek die de dans ontmaskerde als een vroege choreografie. Graham ontwierp ook haar eigen kostuums en deze kleding zou zeker niet misstaan in een hedendaagse dansvoorstelling van bijvoorbeeld het Nederlands Dans Theater. Alleen het beperkte gebruik van de armen zou misschien als ietwat ouderwets bestempeld kunnen worden.
Maple Leaf Rag
De laatste dans op het programma – Maple Leaf Rag – werd in 1990 door een 95-jarige Graham gechoreografeerd. Het is een vrolijk en humoristisch stuk, waarbij Graham duidelijk niet bang was om zichzelf op de hak te nemen. Het niveau van de dansers was vanzelfsprekend ontzettend hoog en ik heb echt genoten van de voorstelling. Heb je ooit de mogelijkheid om een voorstelling van de Martha Graham Dance Company te bezoeken, zeker doen.
P.S. De Volkskrant gaf de voorstelling overigens drie sterren, lees hier de recensie.